TR|EN
Güncel
Steelorbis
Depreme Dayanıklı Binalar
E-Bülten Aboneliği
Tevfik Seno Arda Lisesi
Yayınlar > Çelik Yapılar
Sayı: 69 - Mart / Nisan 2021

Projeler


ÖMER HALİSDEMİR ÜNİVERSİTESİ KAPALI SPOR KOMPLEKSİ

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Kapalı Spor Kompleksi, bir spor alanı olmasının yanı sıradüzenlenecek spor dışındaki sosyal etkinliklere imkân tanıyacak yapısıyla dikkat çekiyor.


Mimari Açıklama: Yüksek Mimar Erdem Dokuzer
Mühendislik Açıklaması: İnşaat Mühendisi Cengiz Ceylan (SCİ Mühendislik)

PROJE ADI: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Kapalı Spor Kompleksi
YAPI TÜRÜ: Betonarme ve Çelik
BAŞLANGIÇ TARİHİ: 2014
DURUM: 2019 - İnşaat Bitişi
İNŞAAT ALANI: 10.500 m² YER Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Merkez Kampüsü / Niğde-Bor
İŞVEREN/ YATIRIMCI: Niğde Üniversitesi Yapı İşleri Daire Başkanlığı
ANA YÜKLENİCİ: AK-KOÇ İnşaat
ÇELİK YÜKLENİCİSİ: AK-KOÇ İnşaat
ÇELİK TONAJI: 510.000 ton
MİMARLIK: Arkinom Mimarlık
PROJE MÜELLİFLERİ: Erdem Dokuzer, Cafer Mustafa Çetindaş
DANIŞMAN: Neşe Dokuzer, Melih Ünlüler
MÜHENDİSLİK: SCİ Mühendislik
MEKANİK: 2Y Mekanik ELEKTRİK Sistemli Mühendislik

Anadolu’da tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan Niğde, barındırdığı kültürel ve coğrafi özellikleriyle güzide şehirlerimizden biri konumda. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, son yıllarda şehrin sanayi ve eğitim faaliyetlerinin gelişmesinde bölge içindeki lokomotif konumuyla kentin büyümesine güç ve enerji veren bir kurum olarak öne çıkıyor. Eğitim ve sanayi alanlarındaki gelişimin yanı sıra sportif faaliyetlerden alınan başarılar Niğde'nin bu alanlardaki potansiyelini daha görünür kılıyor.

Bu noktada kentin spor tesislerini çağdaş, uluslararası düzeye getirme adına; gelişen ve değişen ihtiyaçlara uyumlu hizmetler üretebilmek, Niğde halkının hak ettiği kalite ve konfora layık mekânlar sunabilmek amacıyla spor etkinliklerinin bir arada yapılabileceği, içinde salon sporları ile yarı olimpik yüzme havuzu ve hizmet birimlerinin yer aldığı bir tesis organize edilmiş.

MİMARİ AÇIKLAMA  
Mekân kurgusu tasarlanırken dikkat edilen en önemli nokta; yapıyı yalnızca spor faaliyetlerinin yapılacağı bir tesisten çok üniversitelilerin ve halkın spor faaliyetleri dışındaki gece-gündüz kamusal kullanım senaryolarına dâhil olma potansiyellerini sağlayacak bir komplekse dönüştürme gayreti olmuştur. Yapı formunda, bölgenin mimari ve coğrafi dokusuna temas eden aynı zamanda da üniversitenin geleceğe yönelik çağdaş ve dinamik yönünü temsil edecek bir biçim dili geliştirmeye çabalanmıştır. Göz ardı edilmemesi düşünülen bu faktörlerden sonra tasarım aşamasında ön planda tutulan etkenler basit yapısal formların kullanım kavramları etrafında gelişmiş fonksiyon ve strüktür çözümleri rafine bir sisteme oturtulmaya ve programda verilen işlevlerin gridal bir sistem içerisinde çözümlenerek yapı içindeki mekânların yarattığı esneklik vurgulanmaya çalışılmıştır. Çelik taşıyıcı sistem kurgusu ise bu esnekliğin sağlanmasında belirleyici olmuş aynı zamanda üretim-montaj kolaylığı sayesinde daha ekonomik bir imalata imkân vermiştir.

Program ve Planlama
Yapı "yüzme havuzu", "kapalı spor salonu (basket-voleybolhentbol)" ve "salon sporları (squash, dans, fitness, güreş vb.)” aktivitelerini barındıracak şekilde üç ana işlev grubuna ayrılmıştır. Bu ayrım yapılırken, bu işlev gruplarının hem ayrı ayrı hem de bütünün parçası olarak çalışması hedeflenmiştir. Aynı anda yapılacak etkinlik ve müsabakalarda, yapı kompleks şeklinde çalışmakta ve bu üç ana işlev grubunu bir omurga gibi bağlayan ön fuayede; kafeterya, restoran, oyun alanları gibi ortak alanlar gerektiğinde birbirlerinden izole olabilecek şekilde planlanmıştır.
 
 

Türkiye Basketbol Federasyonunun (TBF) belirlediği 3.seviye salon standartları ve Türkiye Voleybol Federasyonunun (TVF) belirlediği 1.lig voleybol standartlarına uygun şekilde 750 seyirci kapasiteli bir kapalı spor salonu planlanmıştır. İçinde engelli soyunma odalarının da bulunduğu 8 adet soyunma odası, zemin katta ana fuaye ve havuz alanına hizmet eden iki ayrı kafeterya, asma katta ise hem salona hem de yüzme havuzuna hizmet eden bir adet restoran bulunmaktadır. Yine salon sporları içinde, masa tenisi, bilardo, güreş, boks, dans, kondisyon, tekli ve çiftli squash salonları planlanmıştır.

Ekolojik ve Sürdürülebilir Bir Spor Yapısı
Spor kompleksi, içine yerleştiği peyzajda çevresiyle bir bütün olarak enerji etkin bir mimari düzlemde üretilmiştir. Dolayısıyla tasarımda topoğrafya verileri, kentsel ve coğrafik bağlam göz önünde bulundurularak kararlar alınmıştır. Özellikle havuzun nem kontrolü, öncelikle pasif iklimlendirme standartlarını sağlayacak şekilde planlanmıştır. Havuzun mekanik sistemi bölgede mevcut olan yer altı termal suyu kullanabilecek şekilde alternatif olarak düzenlenmiş aynı zamanda ileride otopark gölgelik alanlarını oluşturacak güneş panellerine adapte olabilecek bir elektrik sistemi planlanmıştır.

Yapıda, yerel ve sürdürülebilir bölgesel malzemeler kullanılmaya gayret edilmiştir. Yapı kabuğunun dinamik formunu oluşturan çelik strüktür sistemi aynı zamanda ileriye dönük kurgulanan mekânsal değişikliklere adapte olabilecek esneklikte tasarlanmış, imalat sürdürülebilirliği ön planda tutulmuştur.

Niğde'nin sıcak kuru iklimine uygun olarak, kabuğun toplam ısı geçirme katsayısı düşünülerek seyirci fuayelerinin yazın serin kışın ise sıcak mekân konforunu sağlaması hedeflenmiştir. Yapı kabuğunda seramik ve alüminyum kompozit malzemeler ile cephede ikinci bir cephe yüzeyi oluşturularak yaz mevsiminin yakıcı güneş ışığı ve bina içindeki termal dengenin optimum düzeyde kalması istenmiştir. Yapının yan cephelerinde oluşturulan yırtıklar hâkim rüzgâr yönü düşünülerek, ısınan havanın vantilasyonu pasif rüzgâr enerjisi kullanılarak sağlaması düşünülmüştür. Yapı formunda ön cephe ve arka cephede uzayan kabuk, bina çevresinde seyirci toplanma alanlarının üzerini örterek gölgelik alanlar yaratmaktadır. Çatı geometrisi yapının plastik etkisini güçlendirirken bir yandan da yağmur sularını toplayacak sarnıçları sayesinde depolanan suyun peyzaj ve özellikle sahanın sulanması için tekrar kullanılması sağlanmıştır. Son haliyle Niğde Ömer Halisdemir Spor Kompleksi'nin, sosyal, ekonomik ve iklimsel sürdürülebilirlik ilkeleriyle bölgenin örnek spor yapılarından biri olması hedeflenmektedir.

MÜHENDİSLİK AÇIKLAMASI
Ekonomik ve estetik unsurların göz ardı edilmemesi amacıyla yapının çatı ve cephe taşıyıcı sistemlerinde betonarme üzerine çelik tercih edilmiştir. Çelik yapının betonarme sisteme bağlantısı ankrajlarla sağlanmıştır. Çelik sistemden betonarme kolonlara gelen kesme yüklerini taşıyabilmek için kayma kamaları kullanılmıştır. 

Çelik sistem, bütün yüklerini bağlantı noktalarında teşkil edilen ankrajlı birleşimlere, askılara ve kompozit kolonlara aktarmaktadır. Çelik taşıyıcı sisteme etkiyen rüzgâr yükleri hesaplamalarda göz önüne alınmış, sehim kriterlerinin tetkiki bu doğrultuda yapılmış aynı zamanda çelik taşıyıcı hesaplarında Türk Deprem Yönetmeliği ve Çelik Yapı yönetmelikleri kullanılmıştır.

Taşıyıcı sistem sonlu elemanlar yöntemine göre üç boyutlu olarak modellenmiş ve tüm hesaplar sonlu elemanlar programlarıyla yapılmıştır. Mimari ihtiyaç olan geniş açıklıklar ve uzun konsollar çelik makas sitemler ile çözülmüştür. Çatı sistemi, çerçeve makas sistemler ve çelik çaprazlı perdeler ile oluşturulmuştur. Makas açıklıkları yaklaşık 35 metredir.

Tüm çelik elemanlar hadde profillerle yapılmıştır. Tüm çelik imalat atölyede yapılarak sahada atölye imalatı profiller bulonlu (cıvatalı) bağlantılar ile monte edilmiştir. Sahada montaj kaynağı uygulaması yapılmamıştır. Çelik çatı ve cephenin yapının temel sistemine bağlantısı ankrajlarla sağlanmıştır. 
Çelik Yapılar - Sayı: 69 - Mart / Nisan 2021



© 2014 - Türk Yapısal Çelik Derneği