Seminer & Kurs

“BAĞLANTI ELAMANLARI BÜYÜK YÜKLER ALTINDA”

40 yıldır bağlantı elemanları sektörü içerisindeyiz. Rüzgara ve yeşil enerjiye olan tutkumdan dolayı bu alanda çalışmalar yapıyoruz. Bu konudaki fuarlara da katıldım ve anladım ki Rüzgar Santrallerindeki tüm civatalar en az 20 yıl korozyona maruz kalmadan, daldırma galvaniz veya benzer bir sistemle yüzey koruması yapılmış olmalıydı. Biz de hemen kendimizi geliştirdik ve Rüzgar Santralleri için gerekli olan bağlantı elemanlarımızı bu seviyelere çıkardık. Daldırma galvanizli olarak yapmaya başladık. Ama daldırma galvanizlerde temizlemede asit kullandığınız zaman o cıvatalarda bir kırılganlık söz konusu oluyor, hidrojen kırılganlığını 4 ile 10 saat işlem yaparak kısmen giderebilirsiniz ama bunun bir maliyeti var ve herkes buna katlanamayabiliyor, fakat bu durum Rüzgar Santrallerinde daha da önemli, yapıyı riske atmanız demek. Biz yaptığımız bağlantı elemanlarında daha hassas imalat yapıyoruz. Biz laboratuarlarımızda bazı özel durumlar istendiğinde bunu test edecek cihaz bulamadığımızda test cihazını da kendimiz üretmek zorunda kalıyoruz. Biz inovatif bir firmayız ve daldırma galvaniz konusunda iddialıyız. Rüzgar Santralleri bütün alanlarda olduğu gibi binlerce bağlantı elemanlarından meydana geliyor. Bu tür yapılarda bağlantı elemanları kendilerinden beklenen dayanım özelliklerine karşılayabilmek üzere en yüksek kalitede olmak zorundadırlar. Aksi takdirde dünyanın en büyük vincini geliştirip o yapıyı yapabilirsiniz sonuç sıkıntılı olabilir. 2700 ton kaldırabilen bir vinç kötü bir cıvata yüzünden hurdaya dönüşebilir. Hem de bu birkaç kötü cıvata yüzünden olabilir.
 
Rüzgar Santralleri genelde kule, kanat ve kasadan meydana geliyor. 2-2,5 MW gücündeki bir santral jeneratörünün en alt parçası kulesi, kule fabrikalarında meydana getirilirken montajı alanda yapılıyor ve bu civatalar dışarıdan görünmüyor. Bağlantı yapıldığı zaman içerden sıkılıyor, bu da korozyona karşı daha mukavemetli olmasını sağlıyor. Üzerindeki galvaniz iyiyse en azından 50-60 yıl koruma sağlıyor. Üzerindeki çinko kaplama düzgün yapılırsa bu cıvatayı en az 50-60 yıl korumaya müsaittir. Rüzgar kuleleri silindirik yapılabildiği gibi kafes tipli de yapılıyor, üçüncü bir şık da daha henüz yaygın değil ama üç parçalı segment halinde kuleler yapılıyor. Biz tüm seçenekler için cıvata üretiyoruz. Kanatları motora bağlamak için gerekli en yüksek mukavemetli cıvataları da üretiyoruz, özel somunu ve normal somunu da veriyoruz. Burada da özel bir kaplama şekli var, en azından daldırma galvaniz kadar güçlü bir yüzey koruma işlemi gerçekleştiriyoruz. Bunun yanında dişli kutusunu bağlayan vidalar var, içerde yine birçok vidalar kullanılıyor ve biz de bunların hepsine hizmet verecek kaliteli bağlantı elemanları imal ediyoruz. 2,5 MW’lık bir boru tipi kulenin 80-90 metre boyda, ağırlığı 100 -150 ton civarındadır, 6-7 derecelik bir eğimle oturtuluyor kulelerin tepesine, kanatların boyu bir futbol sahası kadar, düşünün bu kanatların kulelere yaptığı baskıyı, büyük bir moment meydana getiriyor, yukarıya doğru da büyük bir yük oluşturuyor. Bunu taşıyabilecek, yerinde sağlam tutabilecek ankraj cıvataları var.

Bu civatalar yüksek kaliteli olan özel imalatlardır. Talaş keserek diş açmaya bu imalatlarda izin verilmemektedir. Bu konuda her geçen gün yeni teknolojiler gerçekleştiriliyor, daha mukavemetli sonuç elde etmek için, biz de takip edip imalatımızı gerçekleştiriyoruz. Rüzgar santrallerinde ankrajların bir özelliği var, rüzgar bir yönden eserken estiği taraftan ankrajlar çekmeye çalışıyor, arkadaki ankrajlar ise basmaya çalışıyor. Bu ankrajlar 3,5 metre boyunda, 42 metre çapta, 63,5 tonla sıkması gerekiyor, 100 tane olduğunu hesaba katarsanız 6.300 tonla bu civatalar korkunç bir yük altında. Rüzgar estiği zaman öndeki civatalara biraz daha yük geliyor, çekme yükü, arkadakiler basmaya çalışınca rahatlıyor. Rüzgar yön değiştirdiği zaman kuvvetler yer değiştiriyor, bu kez arkadakiler çekmeye, öndekiler basmaya çalışıyor, bunu karşılamak için ankrajların betonla sarılmamış olması lazım. Bunun içinde türbin fabrikaları ya da kule imalatçıları bir şey düşünmüşler, ankrajları polietilen bir boru içerisine 4-5 metre boşluk bırakacak şekilde polietilen bir boru içerisine alıp ağızlarını kapayarak betonu böyle döküyorlar, bu durumda beton ankrajla tesam etmiyor, bir boşluk kalıyor, bu boşluk da civataların rüzgar ne yönden eserse essin rahat uzamasına veya kısalmasına olanak tanıyor. Mesela bir müşterimiz bizden civataları mum benzeri bir boya ile boyamamızı istedi, biz de araştırdık ve o boya ile boyuyoruz. 0.4 mm kalınlıktaki bu boya, mum benzeri olduğu için ankrajlara değmeyecek ve rüzgara göre çekmeye ve basmaya çalışacaklar.Bu sektör geliştikçe yeni yeni teknolojiler ortaya çıkıyor ve bizler de buna ayak uydurmak için çalışmalarımızı revize ediyoruz.