Projeler

Mimari Tasarım: Manço Mimarlık

Tasarım Ekibi: Ali Manço, Zühtü Usta, Zeynep Ceren Erdinç

Mimari Proje Ekibi: Ali Manço, Zühtü Usta, Zeynep Ceren Erdinç, Ali Önalp, Barış Canpolat, Can Canpolat, Harun Savlak, Kaan Sinan Sarıtaş

Proje Yöneticisi: Mentor Proje Yönetimi

Danışman: Iain Lachlan Macdonald

İşveren: KKB Kredi Kayıt Bürosu

Ana Yüklenici: Palmet Mühendislik

Statik Tasarım: Yapı Akademisi Mühendislik

Mekanik Projesi: MCA Mühendislik

Elektrik Projesi: Enmar Mühendislik

Çelik Projesi: Yapı Akademisi Mühendislik

Proje Başlangıç Yılı: 2015

 

İnşaat Bitiş Yılı: 2017

Arsa Alanı: 43.000m²

Toplam İnşaat Alanı: 21.813m²

Fotoğraf: Ali Manço

Ali Manço, Mimari Müellif, Mimar / İnş. Müh., Manço Mimarlık

 

KKB Kredi Kayıt Bürosu’nun düzenlediği davetli yarışmayı kazanan Manço Mimarlık tarafından tasarlanan tesis, bankacılık sektöründe Türkiye’nin en büyük veri merkezi alanlarını ve ek binalarını içermektedir. Tümüyle Revit BIM yazılımında hazırlanan mimari ve mühendislik projeleri geniş bir danışman ekibi ile işbirliği içinde UptimeTier 4 veri merkezi ve LEED Gold yeşil bina sertifikalarını alacak nitelikte geliştirilmiştir.

 

Yerleşim planı, Ankara’da yer alan 43.000m² büyüklükteki arsada en verimli veri merkezi alan kullanımını ve 1. etap faaliyete geçtikten sonra 2. ve 3. etap inşaatların tesisin işleyişini bozmadan yürütülebilmesini sağlayacak biçimde çözülmüştür.

 

En üst düzeyde güvenlik önlemlerinin alındığı tesiste arsanın güney tarafında tek bir ana giriş planlanmıştır. Arsanın batı kenarında sonraki etapların inşaatı için de kullanılacak ikincil bir giriş çözülmüştür.

 

Tüm etaplar tamamlandığında 3 ayrı veri merkezi arasında kesintisiz sunucu ekipmanı dolaşımını sağlamak adına tüm yapılar tek bir kotta düzenlenmiştir. Merkezi bir konumda planlanan ve tüm tesisin güvenlik, IT, mekanik ve elektrik yönetim alanlarını içeren Destek Bina ile 3 veri merkezinin de operasyonlarının tek noktadan yönetimi sağlanmıştır.

 

Veri merkezi yapılarında sunucu kiralayacak firmalara hizmet edecek Müşteri Operasyon Merkezi tamamen bağımsız bir yapı olarak arsanın güney kenarında planlanmıştır. Arsa içi araç dolaşımı hattına uygun olarak yaklaşık 100m genişlikte ince uzun kat planları olan yapının gerek güney taraftan tesise gelenleri karşılaması, gerekse de geniş kütlesi ile arkasında yer alan veri merkezlerini ana yoldan gizlemesi amaçlanmıştır.

 

Projenin en başında belirlenen soğutma havalandırma ve kablolama esasları doğrultusunda Veri Merkezi zemin katında sunucuların, hemen üzerinde ise mekanik cihazların yer alması, sunucuların yağmur sularından iki ayrı katman ile yalıtılması adına mekanik katın üzerinin de bir çatı ile örtülmesi kararlaştırılmıştır. Buna uygun olarak Veri Merkezi üzerinde gerek yağmur suyunun etkin tahliyesini, gerekse de ileride kullanılması düşünülen güneş panellerinin verimli çalışmasını sağlayacak eğimli bir çatı oluşturulmuştur. 6.152m² alanı kaplayan çatı yüzeyi 3 farklı dilime bölünmüş, her bir dilimin genişliği mekanik ve elektrik tesisatların gerektirdiği ölçülere göre belirlenmiştir. Çatının tüm yüzeylerinde mekanik kata taze hava ve cihaz giriş çıkışını sağlayan açıklıklar tasarlanmıştır. Değişik açılarda kırılan çatı dilimleri ile dinamik bir yapı kütlesi elde edilmiş, ayrıca kazı ve dolgu ile dümdüz edilen topografyanın inşaat öncesi durumuna gönderme yapılmıştır.

 

Gerek çatı yüzeyinin genişliği gerekse de mekanik katta yer alan büyük ebatlı cihazların gerektirdiği düşey ve yatay açıklıklar, zemin katı betonarme olan Veri Merkezi üzerinde çelik taşıyıcı sistemin kullanılmasını kaçınılmaz kılmıştır. Ön tasarım aşamasında maliyet açısından işveren tarafından mekanik katta da betonarme kolonların sürdürülmesi değerlendirilmiş ise de çelik makas montajının gerektirdiği ölçü hassasiyeti nedeniyle taşıyıcının tümüyle çelik olması yeğlenmiştir. Mekanik katın yüksekliği 13m’ye varan yan cephelerinde kullanılan perfore metal paneller ile yağmur/kar suyu büyük ölçüde kesilirken cihazların da istenen ölçüde taze hava alması sağlanmıştır. Çapraz elemanlar ile desteklenen taşıyıcı kolonlar önünde sıralanan düşey çelik cephe profilleri perfore panellerin önüne yerleştirilerek yan cephelerde derinlik etkisi yaratılmıştır.

Destek Bina genelindeki betonarme karkas sisteme, zemin kattaki yükleme platformu üzerini örten 510m² saçak ve 1. kat kafeteryadaki 140m² cam ışıklığı taşıyan çelik taşıyıcılar entegre edilmiştir. Yapının ana merdiveni ile cephedeki yangın kaçış merdiveninde de yine çelik sistem kullanılmıştır.

Tesisteki farklı yapıların ortak bir mimari dile sahip olması açısından Veri Merkezi’nde çelik taşıyıcı üzerine uygulanan alüminyum kenet kaplama betonarme taşıyıcı sistemli diğer binalarda da kullanılmıştır.

Müşteri Operasyon Merkezinin kenet çatı kaplaması batı ve doğu cepheleri yüzeyinde de sürdürülmüştür.

1. fazda yer alan Nizamiye Binası, Müşteri Operasyon Merkezi ve Destek Bina çatı örtüleri, tesisteki yürüme aksını bütünüyle örten kanopi yüzeyi ile birbirine bağlanmıştır. Toplamda 956m²’lik alana sahip kanopide de narinlik, hafiflik ve uygulama kolaylığı açılarından çelik taşıyıcı tercih edilmiştir. Çatıda olduğu gibi,yerleşkedeki farklı yapıların cephelerinde de aynı tasarım dili kullanılmış, fiber çimento ve cam yüzeylerin yalnızca işleve göre doluluk-boşluk oranları farklılaştırılmıştır. Üzerine kaplandığı betonarme taşıyıcı sistemi yansıtması amacıyla cephe panellerinde beton rengi yeğlenmiştir.

Kenet çatı panelleri ise ileriki aşamada monte edilecek güneş panelleri ile görsel bütünlük sağlayacak RAL5003 lacivert renge boyanmıştır. Birbiri ile zıtlık sergileyen renk ve malzemeler ile yataydaki çatı/kanopi ve düşeydeki cephe düzlemleri belirgin biçimde ayrıştırılmış, tüm yapıları saran sürekli çatı yüzeyi mimarinin en önemli öğesi olarak öne çıkartılmıştır.

Nizamiye Binası, Veri Merkezi, Destek Bina ve Müşteri Operasyon Merkezi yapılarını içeren 1. fazın yapımı 2017 yılı başında tamamlanmıştır.

Statik Detaylar

Çağdaş Ilgaz Şenel, Statik Müellif, İnş.

Müh., Yapı Akademisi Mühendislik

Hesap ve Tasarım İlkeleri:

Hepsinde kısmen veya tamamen betonarme taşıyıcı sistemin kullanıldığı farklı yapılardan oluşan projede Veri Merkezi çatısı, Destek Bina yükleme platformu saçağı, çatıları birleştiren kanopi örtüsü başlıca çelik strüktürlerdir. Veri Merkezi yapısının betonarme zemin katındaki elektrik tesisat alanları yapının boyutu nedeniyle dilatasyonlar ile ayrılmıştır.

Zemin kat döşemesi üzerine oturan çelik çatı gerek sunucu gerekse de elektrik tesisat alanlarının üzerini örtmektedir. Kuzey ve güney elektrik tesisat bloklarının üzerini örten ikincil çatı bölümleri, ana çatıdan ayrılmış ve bağımsız çalışmaları sağlanmıştır.

Yükleme platformu saçağı ise Destek Bina kuzey tarafındaki yükleme alanı üzerini örten, betonarme yapıya bağlı olarak çalışan,510m² alana sahip çelik bir yapıdır. Yapısal hesaplar Sap2000 programıyla yapılmış ve betonarmeyle davranışları birlikte irdelenmiştir. Taşıyıcı Sistem ve Çözüm Prensipleri Çelik çatılar düz bir betonarme tabliye üzerine çelik kolonların betonarme kolonlara mesnetlenmesiyle teşkil edilmiştir. Taşıyıcı sistem çatı eğim yönüyle aynı yönde ana kirişler ve bunları birbirine bağlayan aşıklarla tanımlanmıştır. Veri Merkezi çatısı aynı eğim yönünde ancak farklı kot ve eğim açılarına sahip 3 dilimden oluşmaktadır. Dolayısıyla kesişim akslarında makas kirişler teşkil edilmiş bu şekilde kademenin oluşması sağlanmıştır. Yanal deplasmanları karşılamak için ters V düşey çapraz elemanlar kullanılmıştır. Tüm aşıklar 2 noktadan boru profillerle bağlanarak yanal olarak tutulu olması sağlanmıştır. Yükleme alanı sundurmasında yükleme için yanaşan araç sayısında kayıp olmaması açısından 15m açıklık geçilmiştir. Uç kısımda 5m konsol mevcuttur. Konsolun başladığı noktada düşey bir kolon olması manevra alanı kısıtlamasından dolayı burada mimari tasarıma da uygun olarak “V” kolonlu sistem teşkil edilmiştir. Bu sayede mesnet noktası manevra alanının dışında bırakılmış ancak konsol boyunda bir değişiklik olmamıştır.

 

Çatıda ana kirişler için IPE600 seçilmiştir. Aşık açıklıkları farklı olduğundan IPE330-IPE360-IPE400 profiller kullanılmıştır.

Düşey çaprazlar ve stabilite bağlantıları için boru profil seçilmiştir. Kolonlar HE450B profillerden oluşturulmuştur. Kademe yerlerinde 165cm ve 285 cm olarak 2 farklı makas yüksekliği ortaya çıkmaktadır. Yükleme alanı sundurmasında V kolonlar HE600B profillerden oluşturulmuştur. Kolon 4,5m yüksekliğinde olup kolları arası mesafe 12m’dir. Bu sayede V kolonun mesnet noktasından konsol ucuna toplamda 11 m mesafe oluşmuştur. 15 m açıklık geçilen kısımda birbirine paralel duran bu V kolonlar üzerinde yekpare HE600B profil ana kiriş olarak teşkil edilmiş, yaklaşık 1,2m etkili açıklığı olan IPE500 kirişlerle birbirine bağlanmıştır. Çatıda olduğu gibi burada da yanal olarak tutulu olması açısından aşıklar 2 yerinden boru profille birbirine bağlanmıştır

 

Tüm birleşimlerde yerine göre 10.9 ve 8.8 yüksek mukavemetli bulonlar kullanılmıştır. Birleşim ve profil ek yerleri imalat açısından en uygun yerlerde olacak şekilde dizayn edilmiştir. Şantiyede sadece bulonlu bağlantı olacak şekilde tasarım yapılmış ve bulon tork değerleri ayrı ayrı verilmiştir.

 

Rüzgar yüklerinin hesabı için Eurocode ve TS498’den yararlanılmıştır. Deprem yükleri ise betonarmeyle birlikte 3 boyutlu lineer analizle tespit edilmiştir. Deprem spekturumu DBYBHY’den hesaplanmıştır. Kademe yerlerinde kar birikmesi göz önünde bulundurulmuştur. Çatı arasının kullanım amacı kaynaklı ısı farkının normalden fazla olabileceği göz önünde bulundurulmuştur. Profiller ve birleşimler yerine göre st44 ve st37 kalitesinde tasarlanmıştır.

 

Uraz Bingöl, Proje Yöneticisi, İnş. Müh., Mentor Proje Yönetimi Güncel “Veri Merkezi Uluslararası Standartları” göz önüne alınarak yapılan arsa seçim süreci 2015 yılının ikinci çeyreğinde tamamlanmıştır.

Ankara AOSB sınırları içinde 43.000m² bir arsanın seçilerek arsa alım işlerinin tamamlanması sonrası araziyi en iyi şekilde kullanma, verimlilik, fonksiyonel çalışma ortamını estetik kaygı ile birleştirmenin seçim ölçütleri olacağı mimari tasarım yarışması düzenlenmiştir. Farklı firmaların sunumları sonra bu kriterleri tasarımına en iyi yansıtan mimari ofisin Manço Mimarlık olduğuna karar verilmiştir. Elektrik, mekanik ve statik müelliflerde yeterlilik ölçütlerine göre projeye dâhil edilmiştir.

Tasarım sürecine katkı verecek tüm disiplinlerin temsilcileri ile bir arada düzenli toplantılar yapılmış süreç çok yoğun bir şekilde yönetilmiş ve tasarımlar yapım işini ihale edebilecek düzeye gelince ihale yapılmıştır. İnşaatın kaba yapısının yapım sürecinin kış dönemine gelmesi, yüksek kolonların döküm zorluğu ve proje takviminin sıkışık olması nedeniyle çatı katları için çelik konstrüksiyon tercih edilmiştir. Proje çelik kullanmanın diğer bir olumlu yanı ise cihazları bina içine hızlı bir şekilde alabilmek olmuş, böylelikle test devreye alma süreci betonarme imalat ile beklenecek süreden daha önce yapılabilmiştir.

Yapım işlerinde öncelikle projede çalışacak olan personel için mobilizasyonun kurulması ile başlanmıştır. Henüz imalatlar başlamadan,çelik imalat sipariş edilmiştir. Böylelikle betonarme imalatın bitişi ile çelik yapının başlangıcının aynı anda olması hedeflenmiştir. İmalata sırasıyla Veri Merkezi Binası, Destek Bina ve Müşteri Operasyon Merkezi’nin ve çevre istinat duvarlarının hafriyatı sonrası yalıtım ve kaba yapı işleriyle başlamıştır. Betonarme ile çeliğin birleşeceği noktalara çelik montajı için ankrajlar bırakılmış, böylelikle çelik imalatları öncesi hazırlık tamamlanmış ve çeliğin montajı için gerekli statik hassasiyetler sağlanmıştır. Kaba inşaat işleri sırasında betonun zarar görmemesi için sert kış koşulları için bir takım önlemler alınmıştır. Yapılan iş programı çerçevesinde kaba yapının bitmesine çok yakın bir tarihte çelik imalatlar sahaya sevk edilmiş ve kaba yapının hemen ardı sıra montaja başlanmıştır. Çelik işleri için kaynakların, birleştirme elemanlarının kalitesi sürekli olarak sorgulanmış, montaj en üst seviyede hassasiyet ile devam etmiştir.

Çatının alüminyum kenet çatı, cephenin ise fiber takviyeli beton panel olarak tercih edildiği projede betonarme ve çelik imalatlar bittikçe çatı ve cephe işleri başlatılmıştır. Betonarme ve çelik işlerine paralel olarak inşaatı belli bir aşamaya gelen bloklarda önce duvar işleri ardından ince imalatın diğer bileşenleri olan şap, alçı sıva, boya, zemin kaplamaları ince imalatlar devam edilmiştir. Bu süreç elektrik ve mekanik imalatlarla birlikte şantiyedeki imalat kaleminin en yoğun olduğu dönem olmuştur. Peyzaj işlerine bölgenin iklim koşullarına göre yetişebilecek bitikler tercih edilerek devam edilmiştir.

Veri merkezleri için vazgeçilmez olan güçlü jeneratör sistemleri, yakıt depoları, soğutma sistemleri gibi tedarik kalemleri tedarik iş programına göre tedarik edilmiş ve kurulumları yapılmıştır. Test ve devreye alma işlemlerine başlanmıştır.

Faz-1 Veri Merkezi Binası (10.500m²), Destek Bina (2.800m²), Müşteri Operasyon Merkezi Binası (7.600m²), Nizamiye Binası (60m²) yapılarından oluşan KKB Anadolu Veri Merkezi Yerleşkesi tüm imalatların bitmesi sonrası Türkiye’nin en büyük alanlı, LEED Gold ve ilk Uptime TIER IV sertifikalı, en üst düzeyde teknik, çevresel ve fiziksel güvenlik önlemleri ile donatılan; veri ve internet hatları tüm servis sağlayıcılar tarafından ve farklı fiber güzergâhlar üzerinden hat tahsisi için gerekli altyapıya sahip, alanında Türkiye’nin tek örneği ve dijital kalesi olmuştur.