Projeler

Yazı: Ahmet Topbaş -ATTEC Fotoğraflar: Hacer Bozkurt, IND, ATTEC 

 

Kavuşma Durağı, ilk kurulum yeri Taksim Meydanı olan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı tarafından planlanmış, halkı buluşturmak, meydanlarının nasıl olması gerektiğine şehirde yaşayan halk ile karar vermek, toplumsal hafızayı canlandırmak amacı güden, modüler bir yapıdır. IND mimarlıktan Mimar Arman Akdoğan ve ekibi tarafından tasarlanmış, taşıyıcı sistemin aynı zamanda mimari ögeleri de oluşturduğu bir yapıdır. Geometri itibariyle bir birine simetrik iki yönden yükselen merdiven formundan, orta bölümünde etkinlik alanı olarak kullanılması planlanan 20m2 bir platformdan oluşmaktadır. Yapının alt bölümü ise sergi alanı olarak kullanılmak üzere tanımlanmıştır. 

 

Biz ATTEC olarak taşıyıcı sistemi, optimal narinlikte çalışılmış dairesel çelik kolon ve dairesel çelik çaprazlardan oluşan düşey ve yatay yük taşıyıcılarla kurduk. Merdiven formunu yakalamak için, bahsedilen ana taşıyıcıların üzerine konumlanmış çelik dikdörtgen kutu profilleri kaynaklı ve sürekli düşündük. Bu merdiven platformu kaynaklı modüller olarak kısa sürede ve göreceli küçük kamyonlarla meydana getirebilmek ve düşük kapasiteli vinçlerle hızlıca monte etmek gerekiyordu. Çelik elemanlar arasındaki bağlantılar, modülerlik sağlanması adına özel olarak tarif edilmiş ve birleşimlerin analizleri yük altındaki davranışları yanı sıra kolayca sökülüp takılması düşünerek yapılmıştır. Yapının modülerliği ve çelik elemanlar arasındaki birleşimlerin kolay uygulanabilirliği sayesinde kurulum ve söküm süresi oldukça kısa sürmüştür. Yapısal çeliğin avantajlarını çok net görebildiğiniz bir yapı oldu. 

 

Katlı kutu teras oturma/merdiven kısımlarında kutu profillerin üstüne aralarında su yalıtımı yapılabilecek şekilde kontraplak vidalanmıştır. 

Kutu profillere kontraplak üzerinden vidalama mümkün olacak şekilde bir kalınlık belirlenmişti ve statik olarak kontrol edilmişti. Alt tarafından bakıldığında tüm kutu profil yapıyı ve ona bağlanan ışıklandırmayı görebilirsiniz. Kutu profillerin ahenkli tasarımı, tekrarlı ve şaşırtmalı kullanımı, alttan kaplama yapılmadan bile estetik ve ritmik bir yapıda olmalarını sağladı. Bu aynı zamanda çok tekrar ederek statik olarak bir avantaja dönüştü. Platform kısmında metrekareye 700 kilo, merdiven kısımlarında ise 500 kilogram hareketli yüke göre tasarlandı. Kar, rüzgar ve deprem yüklerini kalıcı bir yapı gibi hesapladık. Halkın toplandığı ve sürekli hareketin olacağı ve belki de darbe yüklerine maruz kalacağını, titreşim tahkiklerinde de stadyum veya konser oturma kısmı gibi kullanılacağını düşünerek kontrollerimizi tamamladık. Montaj sırasında tam olarak planlanmamış yerlerde bulonlu ekler olması durumu gözlendiğinden ve sürekliliklerin tam açıklık ortalarında bozulmasından sonradan ek kuşak kirişler uygulama sorumluları tarafından eklendi. 

 

Cephe narin düşey lama düzeni de iddialı bir yarı transparan çelik perde oluşturdu. 

Yapının narin strüktürünü ve modüler ve sökülebilir görüntüsünü vurguladı. Cephe ve temel bağlantılarını düşünürken böyle yapılarda meydanların her birinde ayrı önlem almak gerekebilir. Taksim durumunda daha önce yapılmış 15cm çift hasırlı saha betonu temelimiz olarak idare etti. Dairesel kolonlar bu saha zemin betonuna ankrajlandı. 

Yüzeydeki granit taş kaplama ve altındaki şap dolguda kolonların temel plaka ve ankrajlarını yapacak kadar dairesel açmalar yapıldıktan sonra zemin betonuna ulaşıldı ve ankraj tamamlandı. 

 

Teraslı oturma yerini oluşturan kaynaklı kutu profiller, katlı plak gibi çalışır. Bu katlanmış plak, ince kolon ve çaprazlar tarafından taşınır. Teraslar her iki taraftan da ortak bir platforma bakmaktadır. Bu, sadece harika ve dengeli bir yapı değil, ortak olanın tadını çıkarırken birbirini kucaklayan farklı görüşlere de fırsat veren bir simgedir. Ve şimdi İstanbul'un en ünlü ve iddialı meydanı olan Taksim Meydanı'nın odak noktası oldu. Yapı İstanbul ile tanışmak, bir şeyler tartışmak, sergilemek, konuşmak ve deneyimlemek için çok popüler bir yer oldu. İstanbul'da bunun gibi daha çok yapıya ihtiyacımız var. 

 

Bu pavilyon her meydanda zamanı geldiğinde sökülecek ve başka bir meydan da tekrar kurulacak. 

Korona virüsü nedeniyle kapandığımız ve tüm önemsediğimiz insanlarla tekrar kavuşmayı hayal ettiğimiz bu günlerde kavuşma durağı daha da anlamlı oluyor. 

İnsanlar Istanbul ve Taksim tecrübesin den çok farklı ve daha değerli tecrübeler çıkarttı bu yapı sayesinde. Buluştular, müzik dinlediler, nefeslendiler. Pavilyo nun bir sonraki meydanı neresi olacak?