TR|EN
Güncel
Steelorbis
Depreme Dayanıklı Binalar
E-Bülten Aboneliği
Tevfik Seno Arda Lisesi
Yayınlar > Çelik Yapılar
Sayı: 61 - Eylül 2019

Projeler


Atakent Kapalı Pazar Yeri

Tasarımda alışılagelmiş pazaryeri yapıları aksine, sade ve yalın modern tasarım yolu benimsenmiştir.

Tekirdağ’ın Çorlu İlçesinde bulunan Atakent Kapalı Pazaryeri, Çorlu'nun önemli ulaşım arterlerinden biri olan ÇETİN EMEÇ BULVARI üzerinde konumlanmaktadır. Arazinin kuzeyinde Çetin Emeç Bulvarı, güneyinde 18 Mart Cd. bulunmakta olup, Çetin Emeç Bulvarı ile 18 Mart Cd. arasında 6 m’ ye yakın kot farkı bulunmaktadır. Arazideki kot farkı, yapı tasarımında avantaja çevrilmiş olup, 2 kat olarak tasarlanan yapıya Çetin Emeç Bulvarı ve 18 Mart Cd. üzerinden direkt girişler yapılabilmesine olanak sağlamıştır. Yapı çevresinde konut ve kamu kurumları yapılaşması hızla devam etmektedir. Yapının tasarımında sadece Pazaryeri yapısı yapmak yerine farklı işlevleri bünyesinde barındırabilecek yapı tasarımı öncelikli yaklaşımımızı oluşturmuştur. 
 
Mimari Dil ve Yapı Tasarımı
Tasarımda alışılagelmiş pazaryeri yapıları aksine, sade ve yalın modern tasarım yolu benimsenmiştir. Yapı tasarlanırken sadece “Pazar Alanı İşlevine” hizmet vermek yerine, farklı işlevlere de hizmet verecek şekilde “Yarı Açık Kamusal Alan” olarak tasarlanmıştır. (Konser alanı, çok amaçlı salon, spor alanları, kapalı otopark alanı… vb.).
 
Yapı genel anlamda betonarme 1 bodrum kat ve çelik konstrüksiyon katı olmak üzere 2 kattan oluşmaktadır.
Tasarlanan yapının cephelerinde, iç işleyişle dış mekanlardaki aktivitelerin görsel temasının kesintisiz devamı için yer yer geniş boşluklar bırakılmış, yapıyı şeffaf ve geçirgen bir his yaratması amacıyla kısmen dış mekanla iç mekan ayrımını yapan, yer yer rüzgarı kesen genişletilmiş sac paneller kullanılmıştır. Bu yaklaşım aynı zamanda yapı kütlesinin bütünde algısal olarak hafifleşmesine de yardımcı olmuştur.
 
Projede çatı tasarımı yapının en önemli noktalarından birini oluşturmuştur. Çatı Kent Saçağı olarak tasarlanmış olup, Ritmik Tasarımı ile altında birçok işlevi bünyesine alması amaçlanmıştır.
Çatı kütlesi parçalanarak birbirine zıt eğimler oluşturulmuş ve bu eğimler arasında kalan boşluklar sayesinde alan içerisine doğal ışık ve hava alması sağlanmıştır. Çatının ritmik tasarımı yapıyı algısal olarak hafifletmekle beraber, modern bir yapı tasarımını da beraberinde getirmiştir. Bu çatı formu aynı zamanda pazar kurulmadığı günlerde konser alanı olarak kullanılabilecek kat için akustik avantaj sağlayacaktır. Çatının devamı şeklinde tasarlanan ve araç otoparkı üzerine uzanan yer yer Saçak görevi üstlenen çatı uzantıları yayaların değişen iklim şartlarında yapıya rahat bir şekilde erişebilmelerine  olanak sağlayacaktır. Farklı  işlevlere hizmet eden parçalı çatı formu uzun yapı kitlesinin hafif bir plastik etkiye sahip olmasınada katkı sağlamaktadır.
 
Statik Detaylar
Mimari projede yansıtılan amaç ve gereksinimler doğrultusunda, yapının statik hesapları yapılmıştır. Bu hesap sonuçlarına yanıt verebilen nitelikteki yapı elemanları seçilmiştir. Yapının pazaryeri amacıyla kullanılacak oluşundan doğacak hareketli yüklerin fazlalığı ve yapının 1. derece deprem bölgesinde inşa edilecek oluşu, yapının taşıyıcı sisteminin güvenilir olmasının önemine dikkat çekmektedir. Çelik malzemenin sünek davranış göstermesi ve dayanımının yüksek olması, çelik malzeme ile doğru şekilde projelendirilerek yapılan yapıların, ne denli önemli bir alternatif olduğunu göstermektedir. Çeliğin yüksek dayanımı sayesinde daha ekonomik kesitler kullanılarak temele aktarılan yükün ve dolayısıyla da deprem yüklerinin azalması sağlanmaktadır. Bunun dışında, yapı elemanları ve birleşimlerin kontrole açık olması, kolay onarım ve güçlendirme olanağının bulunması ve yapıda meydana gelebilecek herhangi bir aksaklığın daha rahat fark edilmesi nedeniyle, yapı çözümlerinde en önemli tercihler arasında yer almaktadır. Yapıya etki eden yükler konusunda TS 498, “Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri”ne bağlı kalınmıştır.  “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik-2007” kullanılarak gerekli deprem hesapları tamamlanmış ve TS 648 “Çelik Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları” yönetmeliğindeki hesaplar, kriter olarak göz önünde bulundurulmuştur. Yapının analizi, SAP2000 V.15 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Malzeme, kesit, yük ve mesnet koşullarıyla ilgili bilgilerin girilmesinin ardından çeşitli modellemeler yapılmış ve ortaya çıkan sonuçlar, yönetmeliklerimizin ışığında izlenmiştir.
 
Açıklıkların büyük olması nedeniyle sehim kontrolleri üzerinde önemle durulmuştur. Ülkemiz yönetmeliklerinin yanısıra adı geçen paket programda yer alan “American Institute of Steel Construction 360- 05” yönetmeliğine göre analiz yapılmış ve sonuçları hakkında da fikir sahibi olunmuştur. Yapıda estetik açıdan güzel  bir tasarım ürünü olduğu düşünülerek ana taşıyıcı kirişlerde HEB ve HEA profile sahip çelik yapı elemanları kullanılmıştır. Deprem, rüzgâr yüklerinin etkilerini karşılamak ve güvenliği artırmak amacıyla çapraz elemanlar kullanılmıştır. Yapının taşıyıcı sisteminde kullanılan ürünler, ARCELOR MITTAL ürün kataloğundan seçilen yapı çeliği profilleridir. Yapı elemanlarının birleştirilmesinde, ihtiyaca göre bulon ya da kaynak kullanılmıştır. Yönetmelikte belirtildiği gibi, bulon ve kaynak yöntemlerinin aynı anda aynı yer için kullanılmamasına dikkat edilmiştir.
Yapıya ait bazı özellikler:
• Zemin sınıfı: Z3
• Yapı 1. Derece deprem bölgesindedir
• Bina önem katsayısı: 1,2
• Hareketli yük: 5 kN/m2
• Kar yükü: 0,75 kN/m2
• Rüzgâr yükü C katsayısı: 1,2
• Kullanılan çelik sınıfı: St 52
St 52 çeliği:
Çekme dayanımı: 520 N/mm2
Akma sınırı: 353 N/mm2
Elastisite modülü: 206182 N/mm2
Kayma modülü: 79434 N/mm2
Isıl genleşme katsayısı: 0,000012
 
© 2014 - Türk Yapısal Çelik Derneği