Projeler

Proje Adı: Ege Park Balçova AVM Bowling Salonu Teras Çatısı
Mal Sahibi: KTZ Gayrumenkul Danışmanlık A.ş.
Revizyon Mimari: Gözde Günüzalp – İDA Tasarım Danışmanlık
Statik Tasarımcısı: Orhan Aslan – Adapark Mühendislik
Ana Müteahhit: Onurel Yapı Ltd. Şti.
Çelik İmalatı: TAYKON

Yazı: Taner TELCİOĞLU
Çelik yapılar günümüzde imalat süratleri ve mimari esneklik imkânları sebebiyle özellikle prestijli projelerde tercih sebebi haline gelmişlerdir. Çelik yapılar genel kanının aksine aslında etkin kontrol mekanizmaları işletildiğinde gayet ekonomik çözümler sunmaktadırlar. Özellikle geniş açıklıklar gerektiren ve üzerinde ağır yükler taşınmasını zorunlu kılan yapılarda bu özellik daha da ön plana çıkmaktadır.
Bu tip projelere iyi bir örnek 2010 yılında Ege Park Balçova AVM'de gerçekleşmiştir. Üzerinde bir restoran barındıran bowling salonu çatısına ihtiyaç duyulmuştur. Bu tip bir çatı için hesaplanmamış betonarme kolonlara taşıtılacak olan bu çatı, statik olarak da zorlayıcı proje sürecini karşımıza çıkarmıştı. Bu aşamada yapılan kolon güçlendirme hesapları, üzerine yapılacak olan çelik sisteminin şekillenmesine de yardımcı olmuştu.
Yapı olarak kuvvetli ancak estetik olarak göze hoş gelecek bir tasarım gerektiren proje için, geniş başlıklı hadde mamullerden ve sactan yapma H kesitlerden yapılmış bir örme makas sistemine karar verilmişti. 25 m açıklık geçecek ve üzerinde ağır yük taşınacak makasların statik açıdan tek parça olarak tasarlanmış olması, çeşitli imalat ve nakliye problemlerine neden olsa da iyi bir ön çalışma ile sorunların hepsi bertaraf edilerek sevkiyat ve sonrasında montaj planlanan şekilde yapılmıştır.
Montaj planlaması esnasında AVM'nin 4. katının çatısına konacak makasların oraya nasıl çıkartılacağı ve parça ağırlıkları 30 ton olan makasların nasıl yerine montajı sorunları ile karşı karşıya kalınmıştır. Montajın yapılacağı kotun yüksek olması, kapasitesi yüksek bir vinç ile montajı yapılabilir kılıyordu; fakat bu böyle bir vincin zemine vermiş olduğu noktasal yükleri çok fazla arttırıyordu. Vincin kurulduğu döşeme altında otopark olması ve servis yükleri olarak ağır yüklere göre hesap edilmediği için büyük vinç kullanmayı imkânsızlaştırıyordu.
Bunun üzerine verilen karar zeminde iki tane orta büyüklükte vinç ile makaslar yere indirilecek olup daha sonra makasların konulacağı 4. kata iki tane küçük vinç çıkarılarak makaslar zorlu bir şekilde monte edilmiştir. Karşılaşılan tüm bu engellere rağmen, montaj verilen terminden önce tamamlanıp iş teslim edilmiştir.