Projeler

Yapı Adı: Karabük Üniversitesi Demir Çelik Enstitüsü
Yeri: Karabük Üniversitesi Demir Çelik Kampüsü / Karabük
Tasarım: Timuçin HARPUTLUGİL, Gülsu ULUKAVAK HARPUTLUGİL, Bengi YURTSEVER (Safranbolu Fethi Toker Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi)
Çelik Sistem Uygulama ve Müh. Hizmetleri: EPAS Mühendislik
Yüklenici: Kardemir A.Ş.
Toplam metrekare: 4890 m2 kapalı alan
Fotoğraflar: Karabük Üniversitesi arşivi - Timuçin HARPUTLUGİL arşivi
Detay çizimleri: Taha Mehmet GAZİOĞLU

Cumhuriyet kenti Karabük’ün kuruluş tarihi Karabük Demir Çelik Fabrikaları’nın temel atılma tarihi olarak bilinen 03 Nisan 1937’dir. "Fabrikalar kuran fabrika" olarak adlandırılan demir çelik fabrikası, genç Cumhuriyet’in sanayi hamlesini başlatan en önemli unsurlardan biridir.
Hızla gelişen Karabük’ün 1995 yılında il olması ile artan gelişim ivmesi, 2007 yılında kurulan üniversite ile daha da hız kazanmıştır. Ülkemizin ve kentimizin ağır sanayi hamlesine imza atmış bu kuruluşun günümüzde özelleştirme sonrası Kardemir Aş olarak Karabük şehrine ve Üniversitesine katkıları da halen devam etmektedir. Ülkemizde üniversite-sanayi işbirliğinin en güzel örneklerinden biri Karabük’te sergilenmektedir. Bu işbirliğinin sonuçlarından biri de üniversite bünyesinde 2011 yılında kurulan Demir Çelik Enstitüsü’dür.
Karabük Üniversitesi Demir Çelik Enstitüsü (KDÇE) Türkiye ve Dünya’da demir çelik üretimi konusunda yeni teknolojilerin geliştirilmesine, ürün kalitesinin artırılmasına, katma değeri yüksek vasıflı çelik üretilmesine, üretim atıklarının değerlendirilmesine, demir çelik tesislerindeki verimliliğin artırılmasına ve demir çelik üretiminde yerli hammadde ve cevherlerin etkili ve verimli kullanımına yönelik araştırmalar için gerekli bilimsel ortamı sağlamanın yanı sıra, ülkemizde üretilen ürünlerin uluslararası düzeyde kabul gören akreditasyon koşullarında kalite kontrol testlerinin yapılmasına yönelik alt yapı oluşturmak, üretici/kullanıcı ve bu alanlarda araştırma yapan kamu ve özel sektör kuruluşları ile işbirliği yaparak bilimsel araştırmalar yapmak, yaptırmak, koordine etmek ve Türkiye’nin demir çelik alanındaki strateji ve politikalarına katkı sağlamak amacıyla kurulmuştur.
İçinde malzeme araştırma ve geliştirme merkezi ile uluslararası akredite test koşullarına imkan veren laboratuarları barındıran yapı için Karabük Üniversitesi Safranbolu Fethi Toker Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Döner Sermaye işletmesi aracılığı ile öğretim üyeleri Timuçin HARPUTLUGİL ve Gülsu ULUKAVAK HARPUTLUGİL ile araştırma görevlisi Bengi YURTSEVER'den oluşan tasarım grubu çalışmalara başlamıştır. 3 farklı avan proje, farklı metrekarelerle tasarlanmış; kullanıcı, tasarım ekibi ve üniversitenin yetkili organlarının ortak görüşüyle seçilen proje geliştirilmiştir. İstenen hedeflere varmak için strüktürel kurgu, mekansal organizasyon, laboratuar içinde gereken hacimlerin kolay ve rahatlıkla yaratılabilmesi için çelik strüktürel sistemin avantajlarından yararlanılmıştır.
Karabük Üniversitesi Demir Çelik Kampüsü’nde inşa edilen enstitü binasının, ülkemizde ve Karabük’te diğer sistemlere oranla yeteri kadar kullanılmayan çelik strüktürün olanaklarının diğer yapılar için de örnek teşkil etmesine yönelik beklenti, binanın çelik strüktürel sistemle tasarlanmasını getiren güçlü nedenlerden biridir.
Yapının mimari tasarımında gözetilen temel ilkeleri; enerji ve malzeme kullanımı ile doğaya saygılı, esnek kurgulanabilir mekansal düzen, kolay servis çözümleri ve işlevsellik, modüler tasarım, engelli bireylerin de rahatça kullanabildiği yatayda ve düşeyde kolay dolanım ve dolaşım imkanı, fiziki gerekliliklerin yanında bilimsel çalışma yapılmasını yüreklendiren bir biçim olarak sıralanabilir. Ayrıca, Karabük Üniversitesi'nin teknolojik yüzünü gösteren, şeffaf yüzeyleri ile bilim üretimini şeffaflaştıran bir anlayışın tasarıma egemen olmasına çalışılmıştır. Sistem çözümlerinde maliyet etkinliği ön plana çıkartılmış, farklı mekan kullanımları (laboratuar ve ofis gibi) bir arada ve ayrı çözümler ile kurgulanmıştır. tüm bu yaklaşımların gerçekleştirilebilir kılınması, çelik strüktürün sunduğu olanakların kullanılması ile mümkün olmuştur.
Karabük Üniversitesi Demir Çelik Enstitüsü Binası, çelik strüktürel sistem ile tasarlanarak, bugünün mimari çözümlerinde ön plandaki konulardan olan sürdürülebilir mimari yaklaşımlara da bir çözüm yolu sunmaktadır. Geri dönüşüm oranının %98'e kadar olabildiği ve bu nedenle "sürdürülebilir strüktürel sistem" olarak kabul edilen çelik, aynı zamanda oluşum enerjisi (embodied energy) açısından değerlendirildiğinde, diğer strüktürel sistem malzemelerine göre karbon ayak izi en az olan sistem olarak bilinmektedir. Bu yönüyle de yapı, çevreye duyarlı yaklaşımı ile Türkiye'de önde gelen üniversitelerden biri olan Karabük Üniversitesi'nin ilkelerini devam ettirebilmiştir.
Yapı dört blok (A-B-C-D) halinde tasarlanmıştır. 3 kattan oluşan A blok yapının idari kullanımı ile birlikte enstitünün tüm eğitim, öğretim, bilimsel çalışmalarını destekleyen seminer, çalışma, toplantı salonları ve 110 kişilik konferans salonu ile bu mekanlara servis sağlayan yan birimleri içermektedir. Ana kampus yolundan ulaşılan ve yapı ana girişini de içeren bu blokta bulunan çıkmalar ve biçimsel kurgu, bilimsel çalışmaların yaratacağı ivme ve toplumsal katkıyı ifade edecek şekilde, çelik iskelet sistemin sağladığı kolaylıklar ile karşılanabilmiştir. B-C-D blokları ise toplamda 12 büyük hacimli laboratuar ile 16 daha küçük hacimde laboratuardan oluşmaktadır. KDÇE kapsamında faaliyet gösterecek laboratuarlarda; bölgedeki ve ülke genelindeki metal alaşımları üreten sektörlerde kalite güvence sistemi geliştirilmesi amacıyla test/kalite kontrol, danışmanlık hizmetleri verilecek, kalifiye insan gücü yetiştirilecek, üniversite-sanayi işbirliği kapsamında Ar-Ge çalışmaları yürütülecek, ilgili alanda Ar-Ge çalışması yapan üniversiteler ve Ar-Ge kuruluşları ile işbirliği geliştirilecektir. Bu bağlamda laboratuarlar, uluslar arası akreditasyona uygun mekansal çözümleri sunacak şekilde tasarlanmıştır.
Ofis bloğu, tasarım kararları doğrultusunda üç kattan; laboratuar bloğu ise dört kattan oluşmaktadır. Ayrıca merkezde bulunan blokta bodrum kat bulunmaktadır. Blokların içine kapanık bir şekilde bir araya gelmesini önlemek adına aralarında iç bahçe oluşturulmuş, gerektiğinde laboratuarlar, gerektiğinde çalışma ofisleri tarafından kullanılabilecek bir şekilde konumlandırılmıştır. Laboratuarlar için ayrıca çalışma ofislerinin olması kullanıcılar tarafından istenmiş, bu göz önünde bulundurularak laboratuarlar ile birebir ilişkili olabilecek bir kesit çözümüne gidilmiştir. Laboratuar ofisleri, bulundukları laboratuarlar için özel olup, bağlantısı birer döner merdiven aracılığı ile galeri yapacak şekilde çözülmüştür.